Τον Φεβρουάριο του 1999, ο Σάββας Καλεντερίδης είχε τον βαθμό του ταγματάρχη. Τυπικά ανήκε στα Τεθωρακισμένα, αλλά ήταν από καιρό ενταγμένος στο δυναμικό της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών. Αποστολή του, η συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών που αφορούσαν την Τουρκία. Του ανατέθηκε η επικίνδυνη αποστολή να συνοδεύσει τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ηγέτη του κουρδικού απελευθερωτικού κινήματος PKK, από την Ελλάδα στην Κένυα. Από εκεί έπρεπε να τον φυγαδεύσει σε τρίτη χώρα, για να τον γλιτώσει από τους Τούρκους διώκτες του, οι οποίοι επιζητούσαν τη σύλληψη του ανθρώπου που «επιβουλευόταν την εδαφική ακεραιότητα» της γείτονος. Εκεί ο δαιμόνιος Ελληνας κατάσκοπος είδε μπροστά στα μάτια του να διαδραματίζεται ένα (στημένο) γεωπολιτικό παιχνίδι παγκοσμίων διαστάσεων. Ενα αληθινό θρίλερ. Ο Οτσαλάν τελικά έπεσε στα χέρια των Τούρκων. Ομως, η ελληνική κοινή γνώμη συμπάθησε τον Καλεντερίδη επειδή κατάλαβε ότι ήταν αμέτοχος ευθυνών για το όνειδος της παράδοσης του Κούρδου ηγέτη στους Τούρκους. Οταν τελείωσε η περιπέτεια της Κένυας, υπέβαλε την παραίτησή του από τις Ενοπλες Δυνάμεις -και από την ΕΥΠ ασφαλώς. Η συζήτηση μαζί του ήταν διαφωτιστική. Μάθαμε πράγματα για τη ζωή του, τις τωρινές δραστηριότητές του, τον φίλο του Δημήτρη Μελισσανίδη, τη σχέση των Τούρκων με τις δασικές πυρκαγιές και την πιθανή ανάμειξη της ΕΥΠ στην εξιχνίαση υποθέσεων διασπάθισης δημοσίου χρήματος!
Οι πρώτες αναμνήσεις
Γεννήθηκε το 1960 σ' ένα χωριό στις Σέρρες. Στη Βέργη. Εκεί πέρασε τα παιδικά του χρόνια. Αγροτοκτηνοτροφική η οικογένειά του, προσφυγική. Πόντιοι οι πρόγονοι. Ξεριζώθηκαν από τον τόπο τους αμέσως μετά τους Βαλκανικούς πολέμους. Το 1914. Τότε που ξεκίνησαν οι διωγμοί και η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Ποιες ήταν οι πρώτες εικόνες του από τη ζωή;
<
«Η μία είναι όταν γεννήθηκε ένα ξαδελφάκι μου. Ημουν πάρα πολύ μικρός. Οι γυναίκες τότε γεννούσαν στο χωριό. Ακουγα τις φωνές της γυναίκας που γεννούσε. Βρισκόμουν έξω από την πόρτα. Ηθελα να μπω μέσα να δω τι γίνεται. Η μαμή και οι άλλες γυναίκες με διώχνανε. Αλλη ανάμνηση, ίσως εντονότερη από την πρώτη, ήταν ο θάνατος μιας ηλικιωμένης που ήταν νονά μας. Είχε βαφτίσει κάποιον από την οικογένεια. Κάποτε μου είπαν ότι πέθανε. Ελεγα “τι σημαίνει πέθανε;”. Με προβλημάτισε πολύ. Απορούσα πώς γίνεται ένας άνθρωπος τη μια στιγμή να υπάρχει και την άλλη να λείπει. Αυτές οι δύο αναμνήσεις χαράχτηκαν ανεξίτηλα στη μνήμη μου επειδή έχουν σχέση με τα δύο κορυφαία γεγονότα. Τη γέννηση και τον θάνατο».
«Προφυλακή» η ΕΥΠ
Σε τι αποδίδει τα αρνητικά συναισθήματα που προκαλούνται σχεδόν ενστικτωδώς στον μέσο πολίτη όποτε γίνεται μνεία στην ΕΥΠ;
«Οι υπηρεσίες πληροφοριών είναι οι προφυλακές του έθνους. Ετσι πρέπει να είναι και στην Ελλάδα έτσι είναι! Σέρνει ωστόσο βαρίδια από το παρελθόν, όταν πολιτικές και γεωπολιτικές συνθήκες επέβαλαν στην υπηρεσία να ασχοληθεί με εσωτερικά ζητήματα. Τότε μπορεί να δημιουργήθηκαν μερικές ανεπιθύμητες σχέσεις ή ακόμη και σχέσεις υποτέλειας με ξένες υπηρεσίες. Μετά λόγου γνώσεως όμως λέω ότι η ΕΥΠ είναι μία από τις πιο έντιμες υπηρεσίες της Ελλάδας. Αυτοί που υπηρετούν εκεί είναι από τους πιο έντιμους δημοσίους υπαλλήλους της χώρας. Η ΕΥΠ έχει πολύ μεγάλες και πολλές επιτυχίες, οι οποίες δεν μπορούν για ευνόητους λόγους να προβληθούν, διότι θα “καούν”. Ο κόσμος μαθαίνει μόνο τις αποτυχίες».
Υπάρχουν «αυτονομημένα κέντρα», όπως ακούμε συχνά; Κατά την άποψή του κάτι τέτοιο είναι 100% ανακριβές:
«Δεν υπάρχουν αυτονομημένα κέντρα στην ΕΥΠ. Οποτε κάποιος το ισχυρίζεται πρέπει να είμαστε καχύποπτοι 
και με αυτό που ισχυρίζεται και με το πρόσωπο που το λέει. Συνήθως θέλουν να φορτώσουν πολιτικές αποτυχίες σ' έναν φορέα που δεν μπορεί να απαντήσει επίσημα και έχει καταντήσει σάκος του μποξ».
Η διαφθορά
Ο Σάββας Καλεντερίδης δεν φείδεται καλών σχολίων για την ανάμειξη της ΕΥΠ στην εξάρθρωση του συνδικάτου του εγκλήματος, που σχεδίασε και υλοποίησε την απαγωγή του εφοπλιστή Περικλή Παναγόπουλου: «Οφείλουμε να πιστώσουμε σε όλα τα στελέχη της ΕΥΠ που ενεπλάκησαν -διοίκηση και προσωπικό- τα εύσημα για τη μεγάλη επιτυχία. Η εμπλοκή έγινε για λόγους καθαρά τεχνικούς. Με βάση τον νόμο η ΕΥΠ έχει το δικαίωμα να κάνει υποκλοπές με άδεια εισαγγελέα και καλό θα είναι να παραμείνει η μοναδική υπηρεσία που θα συνεχίσει να το κάνει. Αν εμπλακούν και άλλοι στις νόμιμες συνακροάσεις, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνεται έλεγχος κατά πόσο γίνονται με νόμιμο τρόπο».
Επίσης, ο βετεράνος κατάσκοπος θεωρεί θετική εξέλιξη την αλλαγή διοικητή στην ΕΥΠ και πετάει μια είδηση-βόμβα: «Η ΕΥΠ θα ασχοληθεί με τη διαφθορά» μας αποκαλύπτει! Αυτό βεβαίως το εξέφρασε ως προσωπική εκτίμηση, αλλά δικαιούμαστε να υποθέσουμε ότι δεν το λέει στην τύχη: «Η χώρα έχει υποστεί πολλά στο παρελθόν από εμπλοκή των κρατικών υπηρεσιών στην κοινωνικοπολιτική ζωή. Επίσης, επειδή επίκειται εκ των πραγμάτων σε τεχνικό επίπεδο περαιτέρω εμπλοκή της υπηρεσίας και σε ζητήματα διαφθοράς και διασπάθισης του δημοσίου χρήματος ένας δικαστικός επικεφαλής της υπηρεσίας ίσως και να δίνει την έξωθεν καλή μαρτυρία. Ενας δικαστικός, όπως ο κ. Παπαγγελόπουλος, όντας επικεφαλής της ΕΥΠ θα μπορούσε να δώσει αρτιότερες απαντήσεις σε πιθανές κατηγορίες και μομφές για έκνομη δράση της υπηρεσίας σ' αυτόν τον τομέα».
Τούρκοι εμπρηστές
Με αφορμή την ένταση που υπάρχει στις σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας έγινε λόγος και για τις δασικές πυρκαγιές. Ο κ. Καλεντερίδης αποκάλυψε ότι στο παρελθόν το τουρκικό παρακράτος ασκούσε «πολιτική» βάζοντας φωτιές στην Ελλάδα:
«Είναι βέβαιο ότι μας έβαζαν φωτιές. Εχουμε μία ομολογία. Ο Γιασάρ Οζ ήταν μέλος τουρκικής παρακρατικής οργάνωσης που ήταν συνάμα συμμορία της μαφίας. Στο εσωτερικό της Τουρκίας έκαναν δολοφονίες και χτυπήματα σε κουρδικούς στόχους. Κάποια στιγμή συνελήφθη με δέκα κιλά ηρωίνης. Νομίζω το 1997. Οταν τον έπιασαν οι αρχές ασφαλείας και τον οδηγούσαν στη φυλακή, βρίσκονταν αρκετοί τηλεοπτικοί σταθμοί εκεί με τις κάμερές τους. Παρ’ όλο που του είχαν κλείσει το στόμα για να μη μιλήσει, εκείνος πρόλαβε και φώναξε: “Οταν έβαζα φωτιές στην Ελλάδα ήμουν καλός και τώρα με κλείνετε φυλακή;”. Τότε είχα προτείνει η Ελλάδα να ζητήσει δικαστική συνδρομή από την Τουρκία, να πάει κάποιος δικός μας εισαγγελέας να ανακρίνει τον Γιασάρ Οζ και να ασκηθεί ποινική δίωξη για ανθρωποκτονία από πρόθεση. Αν θυμάμαι καλά, σε πυρκαγιά στην Ικαρία είχαμε δεκατρείς νεκρούς και αυτό το ενδεχόμενο των εμπρησμών από τους Τούρκους παρακρατικούς έπρεπε οπωσδήποτε να εξεταστεί. Επίσης, δεν θα ξεχάσω ποτέ ένα πρωτοσέλιδο της εφημερίδας “Turkiye”, το 1995, όπου είχε μια τεράστια φωτογραφία από την πυρκαγιά στην Πεντέλη και έγραφε “Είδατε τι πάθατε;” Στην ουσία μας έστελναν μήνυμα ότι μας έκαψαν αυτοί».
Ασύμμετρες απειλές
Είχε δίκιο λοιπόν ο κ. Πολύδωρας, όταν το 2007 μιλούσε για «ασύμμετρες απειλές»;
«Αυτός ο όρος δεν στερείται βασιμότητας. Το 2007, όταν βρίσκονταν σε εξέλιξη οι φωτιές στην Πελοπόννησο και την Εύβοια, κάποιοι προσπάθησαν να κάψουν τον Υμηττό. Παράλληλα γίνονταν και παραπλανητικά τηλεφωνήματα στην Πυροσβεστική, με αναφορές για ανύπαρκτες πυρκαγιές, ώστε να την υποχρεώσουν να διασπείρει τις δυνάμεις της. Αυτό το γεγονός είναι χειροπιαστό. Τα τηλεφωνήματα στην Πυροσβεστική καταγράφονται και από τη στιγμή που η ανάκριση δεν κατάφερε να εντοπίσει από πού προέρχονταν, μπορούμε να σκεφτούμε ότι υπήρχε ένα κέντρο που κατηύθυνε τις ενέργειες. Και μιλάμε για ένα κέντρο που είχε την τεχνογνωσία να κάνει μυστική δράση και να μην αφήνει ίχνη. Συνεπώς, υπήρχε ένα οργανωμένο σχέδιο - τουλάχιστον για την υπόθεση που αναφέραμε. Το σχέδιο εκπονήθηκε και ετέθη σε εφαρμογή είτε από κέντρο στην Ελλάδα, που θεωρεί το κράτος ως αντίπαλη οντότητα και προσπαθεί να το εξουθενώσει, είτε από μια ξένη χώρα».
Ο Δεκέμβρης '08
Ο κ. Καλεντερίδης σήμερα είναι ιδιοκτήτης του εκδοτικού οίκου «Ινφογνώμων», που εδρεύει στην οδό Φιλελλήνων 14 στο Σύνταγμα. Εκδίδει κυρίως εξαιρετικούς ιστορικούς - ταξιδιωτικούς οδηγούς αλλά και πολιτικά βιβλία. Από τον «Ινφογνώμονα» κυκλοφόρησε και το βιβλίο με τις αναμνήσεις του από την υπόθεση Οτσαλάν. Τον Δεκέμβριο του 2008, κατά τη διάρκεια των ταραχών, ο «Ινφογνώμων» παραλίγο να καταστραφεί:
«Τότε ήρθαν δύο παιδιά να το σπάσουν. Βγήκα έξω και τους είπα να μην το κάνουν. Εκείνοι, περιέργως, έφυγαν. Νέοι άνθρωποι ήταν. Ο ένας ήταν 19 κι ο άλλος 22 χρόνων περίπου. Δεν μπορώ να μπω στη λογική των “ξένων κέντρων”. Ομως, όπως τα έζησα από πρώτο χέρι διαπίστωσα ότι εκείνο το βράδυ εξελίχθηκε μια οργανωμένη επιχείρηση. Για παράδειγμα, αυτοί που ήρθαν να μου σπάσουν το βιβλιοπωλείο είχαν μια ολοκαίνουργια βαριοπούλα. Πρόσφατα αποκτηθείσα. Δεν ήταν από οικοδομή. Και το απέναντι μαγαζί το σπάσανε με καινούργια βαριοπούλα. Αυτό και μερικά άλλα στοιχεία μου έκαναν εντύπωση».
Μη μιλάτε σε τηλέφωνο, αστρολόγους και μέντιουμ
Ποιες συμβουλές θα έδινε ο πρώην πράκτορας Σ. Καλεντερίδης σε όποιον θέλει να διαφυλάξει τα προσωπικά του δεδομένα;
«Αποφύγετε το τηλέφωνο. Το ιδανικό θα ήταν να μην το χρησιμοποιείτε καθόλου, αλλά αφού αυτό είναι ακατόρθωτο, περιορίστε τις εκμυστηρεύσεις σας σε κατ' ιδίαν συναντήσεις. Επίσης, να μην έχετε καμία εμπιστοσύνη σε αστρολόγους, μέντιουμ, μάγους κ.λπ. Είναι αδιανόητο να κάνετε εκμυστηρεύσεις και να μοιράζεστε τα απόρρητά σας με τέτοιου είδους επαγγελματίες - αν και θεωρώ ότι άνθρωποι που εγκλωβίζονται σ' αυτούς τους κύκλους είναι ήδη χαμένοι. Εχουν μια τέτοια ανισορροπία μερικοί απ' αυτούς και αποκτούν τόσο μεγάλη ψυχολογική εξάρτηση από τους… μάγους, που τα προσωπικά τους δεδομένα αποτελούν λεπτομέρεια».
«Ο Μελισσανίδης με στήριξε»
Η κατάσταση έπειτα από το φιάσκο Οτσαλάν ήταν δύσκολη. Ευτυχώς, για τον κ. Καλεντερίδη βρέθηκαν άνθρωποι να τον στηρίξουν: «Η απόφαση να παραιτηθώ ήταν δύσκολη. Με στήριξαν η οικογένειά μου, οι φίλοι, οι γνωστοί και χιλιάδες άγνωστοι σε εμένα Ελληνες. Ειδική μνεία οφείλω να κάνω στον Δημήτρη Μελισσανίδη. Με στήριξε ηθικά και υλικά σ' αυτήν την ιδιαίτερη περίοδο της ζωής μου. Με βοήθησε, με πήρε κοντά του και με περιβάλλει με μια εμπιστοσύνη η οποία με κολακεύει και με τιμά. Το παρατσούκλι “Τίγρης” τού ταίριαζε μέχρι πριν από κάποια χρόνια. Τώρα είναι ένας επιχειρηματίας με διεθνή εμβέλεια και ακτινοβολία».
«Υπόθεση Οτσαλάν: Πολιτικοί τον έφεραν, πολιτικοί τον έδωσαν»
Η παράδοση του Οτσαλάν στους Τούρκους δεν έχει πάψει ποτέ να τον απασχολεί: «Ο τίτλος που θα έβαζα στην περιπέτεια του Κούρδου ηγέτη είναι “πολιτικοί τον έφεραν, πολιτικοί τον έδωσαν”».
Ποιος είχε, άραγε, την έμπνευση να τον στείλουμε στην Κένυα;
«Δεν ήταν υπηρεσιακή η απόφαση. Ηταν πολιτική. Θυμάμαι τον αείμνηστο τον Σταυρακάκη (σ.σ.: τότε διοικητής της ΕΥΠ) που είχε παρέμβει σε τηλεοπτική εκπομπή και με οργίλο ύφος είχε πει ότι η Κένυα ήταν ιδέα του υπουργείου Εξωτερικών. Οχι του υπουργού, σημειώστε το αυτό, αλλά του υπουργείου. Θυμάμαι και τις τότε δηλώσεις του κ. Πάγκαλου ότι όλα έγιναν εν γνώσει και με τη συναίνεση του πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη. Γιατί όμως η υπόθεση Οτσαλάν χρεώθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών; Ενας καταζητούμενος έρχεται στην Ελλάδα. Κανονικά με τέτοια θέματα ασχολείται το υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο είναι η προϊστάμενη αρχή της ΕΥΠ. Ποτέ δεν μάθαμε γιατί ανατέθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών να χειριστεί την υπόθεση. Αυτή η απάντηση είναι κρίσιμη για την κατανόηση των εξελίξεων».
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΙΑΚΟΣ
