Μνηστηροφονία: προϋπόθεση τῆς κάθαρσης

 

«Γυμνώθη ἀπὸ τὰ ράκη του ὁ πολύβουλος Ὀδυσσεὺς

καὶ στὸ κατώφλι σάλταρε μὲ τόξο καὶ φαρέτρα

γεμάτη βέλη, κι ἔχυνε βέλη μὲ γρηγοράδα

ἐμπρὸς στὰ ποδιὰ του, αὐτοῦ, καὶ εἶπε στοὺς μνηστῆρες:

«Αὐτὸς ὁ ἆθλος ἄβλαβος τελέστηκε καὶ τώρα

θὰ βάλω στόχο ποὺ κανεὶς ἄνδρας ἄλλος δὲν χτύπησε,

μήπως πετύχω καὶ μοῦ δώση δόξα ὁ Ἀπόλλων».

Εἶπε, καὶ στὸν Ἀντίνοο ἔστειλε τὸ πικρὸ βέλος.

Ὁμήρου Ὀδύσσεια, Ράψ. Χ, στ. 1-8, ἔμμετρη μετάφραση Κώστας Δούκας, ἐκδ. Αἰγηίς, Ἀθήνα:2017, σελ. 725.

 

Ὁ νόμιμος ἡγέτης τοῦ τόπου καὶ ἀφέντης τοῦ οἴκου ἀπουσιάζει σὲ ἐκστρατεία καὶ τὴ θέση του ἔχουν καταλάβει παράσιτα, τὰ ὁποία μολύνουν τὴν ἱερότητα τῆς ἑστίας, οἰκειοποιοῦνται τὴν κινητὴ καὶ ἀκίνητη περιουσία του, διεκδικοῦν τὴν ἴδια τὴ γυναῖκα του καὶ μιαίνουν ὅ,τι ἀγγίζουν. 

Ὁ πολεμιστὴς ἐπιστρέφει ἀπὸ τὶς μάχες καὶ τὶς περιπλανήσεις του καὶ θέλει νὰ ὁρίσει ξανὰ τὰ τοῦ οἴκου του. Το ἔλεος γιὰ τοὺς κάπηλους, τοὺς βέβηλους, τοὺς «μνηστῆρες» εἶναι ἀνύπαρκτο. Ἡ μνηστηροφονία εἶναι απαιραίτητη προϋπόθεση τῆς ἐπανεκκίνησης τοῦ βίου σὲ ρυθμὸ κανονικό, μὲ ἁρμονία καὶ τάξη.

Ὁ πρῶτος μνηστῆρας ποῦ πέφτει νεκρὸς ἀπὸ τὰ χέρια τοῦ Ὀδυσσέα εἶναι ὁ Ἀντίνοος. Στοὺς στίχους 15-20 τῆς Ραψωδίας Χ, διαβάζουμε: «Σημάδι βάζει τὸν λαιμὸ καὶ τὸν χτυπᾶ μὲ βέλος / κι ἀπὸ τὸν ἁπαλὸ λαιμὸ ἀντικρὺ περνάει ἡ ἀκύ./ Γέρνει ἀπ’ τὴν ἄλλη, κι ἔπεσε τὸ κύπελλο ἀπ’ τὸ χέρι / τοῦ χτυπημένου, κι ἔτρεξ’ εὐθὺς αἷμα παχὺ ἀπ’ τὴν ρίνα/ ἀνθρώπινο. Κι εὐθὺς μακριὰ τοῦ ὤθησε τὸ τραπέζι / μὲ μία κλωτσιὰ καὶ χύθηκαν τὰ φαγητὰ στὴν γῆ». 

Ἡ ὁμηρικὴ περιγραφὴ εἶναι τόσο ζωντανή, γεμάτη μὲ εἰκόνες καὶ ἤχους ἀπὸ τὴν πραγματικὴ ζωή, ὥστε θυμίζει

The Battle Of Evermore - Jimmy Page & Rober Plant ft. Najma Akhtar

ΟΣΟΙ ΛΕΙΠΟΥΝ, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΑ

Έλληνες μετανάστες στην πολιτεία Γιούτα των ΗΠΑ το 1905. 

«Ἀκούσας ὑπό τινος λοιδορεῖσθαι, “ἀπόντα με,” ἔφη, “καὶ μαστιγούτω”».

«Του ανέφεραν ότι κάποιος εξεφράσθη υβριστικώς σε βάρος του. ‘Απόντα’, είπε, ‘μπορούν και να με μαστιγώνουν’».

Διογένης Λαέρτιος, «Βίοι Φιλοσόφων – Αριστοτέλης», τόμος Β΄, κεφ. 18, στ. 9., σελ. 25, Άμμων Εκδοτική, Αθήνα:2020.

 

Το έργο του Διογένους Λαερτίου (180-240 μ.Χ.) «Βίοι Φιλοσόφων» αποτελεί μια από τις καλύτερες επιλογές για όλους όσοι θέλουν να μάθουν τους ανθρώπους πίσω από τις φιλοσοφικές ιδέες τους. Στις σελίδες που βιογραφεί τον Αριστοτέλη περιλαμβάνεται η καταγραφή αυτού του περιστατικού όπου διαπιστώνουμε πως ο Σταγειρίτης πανεπιστήμων δεν ήταν ακριβώς όσο βλοσυρός και σοβαρός τον φανταζόμαστε∙ η εύστροφη και εύθυμη αντίδρασή του όταν πληροφορήθηκε πως κάποιος τον βρίζει μας φανερώνει έναν θυμόσοφο, μεγάθυμο αλλά και ανυποχώρητα πρακτικό Αριστοτέλη. «Απόντα μπορούν και να με μαστιγώνουν».

Ουσιαστικά, με αυτή την φράση, ο Αριστοτέλης δεν αναφέρθηκε μόνο στην περίπτωσή του αλλά σε όλες τις απουσίες σε όλους τους τόπους και σε όλα τα πρόσωπα. Αυτός που λείπει, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει για τους άλλους, δεν επηρεάζεται από τις πράξεις και τους λόγους τους, δεν νιώθει τα δικά τους αισθήματα και συναισθήματα. Ο τόπος έχει...