Η ανασφάλεια ως θανάσιμος εθνικός κίνδυνος

«Η ναυμαχία του Ναυαρίνου». Έργο του Louis Ambroise Garneray (1783-1857)

«Η ισότιμη συμμετοχή της Ελλάδος στον πυρήνα της αυριανής ενωμένης Ευρώπης έχει τόσο καθοριστική σημασία για τη μελλοντική μοίρα του έθνους, ώστε να μην αποτελεί πλεονασμό η επανάληψη των πλεονεκτημάτων, που μας προσφέρει η ιστορική αυτή επιλογή, και στα οποία πλεονεκτήματα θα μου επιτρέψετε, με τη σημερινή ευκαιρία, να αναφερθώ.

Πριν απ' όλα η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα διασφαλίζει το δημοκρατικό μας πολίτευμα για την παρούσα και τις επόμενες γενεές. Και τούτο, γιατί η πολιτική φιλοσοφία και η πολιτική πράξη της μεγάλης οικογένειας των κρατών – μελών της ΕΟΚ, που θέσπισαν και σφυρηλάτησαν τους κοινοτικούς θεσμούς, είναι η ενεργός και ζωντανή δημοκρατία στο εσωτερικό των χωρών τους.
Απαραίτητος όρος της συμμετοχής, αλλά και της διατηρήσεως της ιδιότητος μιας χώρας ως εταίρου της ΕΟΚ είναι η ύπαρξη και η ομαλή λειτουργία της δημοκρατίας της. Μέλη της Ευρωπαϊκής Κοινότητος δεν μπορεί να είναι παρά μόνο δημοκρατίες».

Γεώργιος Ράλλης, ομιλία στην Παλιά Βουλή, επίσημη τελετή για την εισδοχή της Ελλάδος στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, 5/1/1981.

Ο πανηγυρικός του -τότε- πρωθυπουργού, του αειμνήστου Γεωργίου Ράλλη, έλαβε χώρα 6,5 χρόνια έπειτα από την κατάρρευση της δικτατορίας των συνταγματαρχών. Φυσικό επόμενο ήταν η λέξη «δημοκρατία» και τα παράγωγά της να εμφανίζονται τέσσερις φορές μέσα σε τρεις μικρές παραγράφους κειμένου. Η ανησυχία για το μέλλον του πολιτεύματος, ακόμα και εκείνη την περίοδο, ήταν μεγάλη. Ο Γεώργιος Ράλλης, ένας άνθρωπος που έζησε σε ταραγμένους καιρούς, δεν μπορούσε να κρύψει την ανακούφισή του για την εξασφάλιση της ανέφελης και αδιατάρακτης συνέχισης του δημοκρατικού βίου της χώρας. Αν και πεπειραμένος πολιτικός, είχε την ψευδαίσθηση ότι η ελληνική κοινωνία και η πολιτική τάξη μπορούσαν να μεταθέσουν ένα εγχώριο πρόβλημα στο εξωτερικό.

«Μεγάλος Αδελφός»

Το μείζον ψυχολογικό πρόβλημα της μερίδας των Ελλήνων, που δεν μπορούν να φανταστούν τη χώρα ως αυτοδύναμη, αυτόφωτη κρατική οντότητα, ξεκινά την 20ή Οκτωβρίου 1827. Στη ναυμαχία του Ναυαρίνου. Εκεί, οι μεγάλες δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) «καθάρισαν» για λογαριασμό μας. Όπου αστόχησαν τα ελληνικά όπλα -επειδή οι κάτοχοί τους ασχολήθηκαν περισσότερο από το επιτρεπόμενο με τον αλληλοσπαραγμό- ευστόχησαν οι ξένοι. Ξένοι ήταν και εκείνοι που παρενέβησαν στον Εθνικό Διχασμό. Ξένοι ήταν αυτοί που βομβάρδισαν την Αθήνα το 1916 για να επιβάλλουν τον Ελευθέριο Βενιζέλο στην πρωθυπουργία το 1917. Ξένοι όσοι έθεσαν τους όρους και τις προϋποθέσεις στον επόμενο εμφύλιο πόλεμο, ο οποίος ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Η ελληνική πολιτική τάξη έχει εθιστεί να δέχεται, να ανέχεται ή ενίοτε να προκαλεί την παρέμβαση των μεγάλων δυνάμεων στα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν το έθνος. Τα αποτελέσματα των παρεμβάσεων του εκάστοτε «Μεγάλου Αδελφού» τα γνωρίζουμε άπαντες. Τα έχουμε πληρώσει σε χρήμα, σε αίμα και σε εδάφη.

Ληστρικό «ιππικό»

Οι Έλληνες, είναι φυσικό να παραπλανιούνται από καιρού εις καιρόν και να πιστεύουν ότι ο περίγυρός τους θα κινηθεί προς την πλευρά του δικαίου – εφόσον πειστεί για αυτό. Ούτως ή άλλως, από την Ελλάδα ξεκίνησε η αποθέωση της αρετής και η συστηματοποίηση των χαρακτηριστικών που τη συνθέτουν σε ενιαίες φιλοσοφικές θεάσεις του κόσμου. Η κυνικότητα της πολιτικής, η εγκατάλειψη του «φίλου» στην τύχη του και -το χειρότερο- η εκμετάλλευση της αδυναμίας δεν είναι εύκολο να γίνουν αποδεκτά ως τρόπος ζωής και σκέψης από έναν λαό, που κυριάρχησε στον πλανήτη φωτίζοντάς τον αλλά ξεχάστηκε επί μισή περίπου χιλιετία μέσα σ' έναν δυσώδη οθωμανικό τάφο. Αυτός ακριβώς ο ενταφιασμός μας είχε και ως παράπλευρη απώλεια την φριχτή ανασφάλεια και την απατηλή προσδοκία της σωτηρίας από το «ιππικό» της «πολιτισμένης» Δύσης.

Σχεδόν πάντα έρχεται αυτό το «ιππικό» και όποτε αποχωρεί, αφήνει πίσω του το τοπίο φτωχότερο απ' όσο το βρήκε. Η Ελλάδα μπορεί να συνάπτει εξαιρετικές συμμαχίες μόνο όταν δεν τις χρειάζεται απελπισμένα – ή έστω όταν δείχνει ότι δεν... φλέγεται για να τις αποκτήσει. Η σχέση της με τον ξένο παράγοντα δύναται να χαρακτηρίζεται από αμοιβαιότητα μόνο όποτε η χώρα μας είναι αρκετά ισχυρή ή αποφασισμένη για να την απαιτήσει. Οι φοβικές, ανασφαλείς ηγεσίες μπορεί να αποδειχθούν πολύ πιο ολέθριες για το έθνος μας απ' όσο όλοι οι αντίπαλοί μας μαζί.

Η περιπέτεια που ξεκίνησε την άνοιξη του 2010 και συνεχίζεται κλιμακούμενη, μας το έχει μάθει για τα καλά αυτό το πικρό μάθημα...