Πολιτική συνείδηση και προσωπικό παράδειγμα

«Για να αποχτήσει κανείς πολιτική συνείδηση, βασιλικός παιδαγωγός, Αριστοτέλης δάσκαλος Αλεξάνδρου δηλαδή, θα του σταθεί το προσωπικό του αντιμέτρημα με τα πολιτικά και τα ηθικά προβλήματα. Κερδίζεις με τον τίμιο ιδρώτα σου το ψωμί σου; Μήπως εκεί που πρέπει, αντί να σέβεσαι προσκυνάς; Μήπως εκεί που δικαιούσαι, αντί να ζητάς ζητιανεύεις; Μήπως εκεί που οφείλεις, αντί να δίνεις σφετερίζεσαι; Και ακόμη, κρίνεις όταν κρίνεις; Ή εγκρίνεις τα κατακριτά, και κατακρίνεις τα έγκριτα; Εάν είσαι κάτοχος ενός αξιώματος, μήπως ανταλλάζεις την ωραία ευθύνη με το γελοίο τύφο σου; Ούτε να βλέπεις τον παπά από τα ράσα του. Γιατί υπάρχουν βασιλιάδες από κουρέλια, και ιδιοχτήτες κοπριάς, λέει ο Σαίξπηρ».
Δημήτρης Λιαντίνης, «Τα Ελληνικά», εκδόσεις Βιβλιογονία, σελ. 55

Κουρέλια, ζητιάνοι, επαίτες, βασιλείς, τύφος, ανάγκη, αξία, ταπείνωση, μεγαλείο, ψέμα και αλήθεια. Όλα ένα στην αφήγηση του δασκάλου Λιαντίνη για την απόκτηση πολιτικής συνείδησης. Όλα στη θέση τους εντός του κειμένου και όλα αντίστροφα στην αληθινή ζωή, την κοινωνία, τις σχέσεις. Το απόσπασμα από το έργο του δημιουργού, που «αφανίστηκε αυτοθέλητα» από την εποχή μας (διότι ούτε την άντεχε ούτε τον άντεχε κι αυτή) είναι...
τόσο σημαντικό που ποτέ δεν ακούσαμε μια αράδα απ' αυτό στα δημόσια fora. Άλλωστε, τι είναι ο Λιαντίνης για τους μηχανισμούς που κάθε τόσο παραδίδουν το έθνος σιδηροδέσμιο σε όποιον ξένο περαστικό πλειοδοτήσει σε αργύρια; Μια ενόχληση είναι, μια σωκρατική «αλογόμυγα» που προκαλεί πόνο με τα κεντρίσματά της στα πρησμένα πλευρά μιας υπαρκτής «ελίτ» του ανύπαρκτου λόγου.

Μέτρον άριστον

Το ζήτημα της πολιτικής συνείδησης, η καλλιέργεια και η αρμονική ανάπτυξή του είναι τα βασικά αιτούμενα των ευνομούμενων κοινωνιών και κάθε έθνους που δεν θέλει να ξεμείνει στον κόσμο μας ως απλή ανάμνηση ή καταχώριση σε ξεθωριασμένη σελίδα παλιάς εγκυκλοπαίδειας. Όπως ορθά σημειώνει ο Λιαντίνης η πολιτική συνείδηση ξεκινά από την ειλικρινή εσωτερική ενατένιση. Από την αίσθηση της ισορροπίας ανάμεσα στο δικαίωμα και την υποχρέωση, τον εξαναγκασμό και την προαίρεση, την ταπεινότητα και τη δουλικότητα, την αξιοπρέπεια και την αλαζονεία. Το δελφικό παράγγελμα «Μέτρον Άριστον», μια από τις απολλώνειες προτροπές, κάνει και εδώ -με έμμεσο τρόπο- την εμφάνισή του. Δεν είναι λίγες οι φορές που η ψυχολογική κίνηση των ανθρώπων, αντί να εξασφαλίσει την κατεύθυνση του βιοτικού εκκρεμούς προς το δέον, το στρέφει προς την αντίθετη πλευρά. Ικετεύουμε αντί να αξιώνουμε. Σφετεριζόμαστε αντί να προσφέρουμε. Προσκυνούμε αντί να σεβόμαστε. Επίσης, στο σύντομο τεστ πολιτικής αυτογνωσίας που παραθέτει ο Λιαντίνης, υπάρχει και το κεφάλαιο του προσωπικού παραδείγματος. Ένα μάθημα του δημόσιου βίου όπου έχουν μείνει μετεξεταστέοι πάμπολλοι «εκλεκτοί».

Ισχυροί εφήμεροι

Αστράτευτοι υπουργοί άμυνας. Υπερασπιστές των θεσμών με παραβατική συμπεριφορά. Ανελλήνιστοι ελληνόφωνοι με αξιώματα. Δημοκράτες με νοοτροπίες και συμπεριφορές σατραπών. Ανοικονόμητοι διαχειριστές των δημοσίων ταμείων. Συνωμότες της μυστικοδιπλωματίας που παρλάρουν για τη «διαφάνεια».
Η αντίφαση ανάμεσα στο φαίνεσθαι και το είναι γεννά τριβή και ενέργεια σε ικανές ποσότητες για να αποδομηθεί και να διαλυθεί η εικονική πραγματικότητα που συντηρεί όσους αντιβαίνουν τους πανανθρώπινους νόμους της αρμονίας. Τούτη η κεντρική αντινομία, η μητέρα όλων των αντιφάσεων, δημιουργεί και τις μικρότερες – όπως είναι μια πλούσια χώρα, με κολοσσιαία υλική και άυλη κληρονομιά να χρεωκοπεί και να μην δύναται να θρέψει τα παιδιά της, που ζητούν τα στοιχειώδη.
Όπως αποδεικνύει σε κάθε ευκαιρία η φρενήρης επικαιρότητα, τα δυσώδη ψέματα, τα οποία εκτοξεύονται κατά ριπάς από τους βιρτουόζους της προπαγάνδας, νικούν αλλά θριαμβεύουν ηττώμενα! Η αποφορά της σαπίλας τους σπάει το φράγμα των βαριών αρωμάτων της διαπλοκής και της χειραγώγησης των συνειδήσεων. Η αποσύνθεση αποδρά από τις ρωγμές της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου, του διαδικτύου, των τυπωμένων σελίδων και μιλάει στους ανίδεους για όλα όσα θα έπρεπε να έχουν ήδη αντιληφθεί.
Ωστόσο, η αποκάλυψη πάντα φαίνεται πως αργεί επειδή πάντοτε βιαζόμαστε. Η βιάση μας στηρίζεται σε δύο πυλώνες: πρώτος πυλώνας η επίγνωση πως είμαστε θνητοί και θέλουμε να προλάβουμε να δούμε τη «δικαίωσή» μας. Δεύτερος και μακράν σημαντικότερος: Ξεχνάμε ότι η «δικαίωσή» μας είναι το προσωπικό παράδειγμά μας. Αν δεν ζήσουμε κατά τις σκέψεις μας και σύμφωνα με τις αξίες μας δεν πρόκειται να υπάρξει καμία δικαίωση για κανέναν. Ως πολλαπλασιαστές του άδικου θα λειτουργήσουμε. Όπως οι ισχυροί εφήμεροι...