Η επανιεροποίηση της Ελλάδας

Η οδός των λεόντων στο ιερό νησί της Δήλου. Ενθετα τα εξώφυλλα των βιβλίων του Γ. Σακελλαρίου για τον Πυθαγόρα και του Ν. Φωτιάδη για τα Ελευσίνια Μυστήρια

Στην αρχαιότητα, για την οποία τόσο κομπάζουμε, ο άνθρωπος, η πόλις, οι θεοί  και τα μυστήρια όπου τέμνοντο οι άνω και κάτω κόσμοι ήταν ένα

Σ την ανύψωση των Δελφών, στο να αναζωογονηθεί δηλαδή η αποστολή τους πάνω στον κόσμο, συνέβαλε σημαντικά ο Πυθαγόρας, καθώς επισκέφθηκε τον μεγάλο ναό του Απόλλωνα, που πάνω στο αέτωμά του, εκτός από την επιγραφή ‟γνώθι σαυτόν”, υπήρχε και μια άλλη: ‟Οποιος δεν έχει αγνά τα χέρια του να μην έρθει”, που σήμαινε ότι όποιος κυριαρχείται από τα πάθη του, το ψέμα και την υποκρισία του κόσμου αυτού δεν έχει θέση στο εσωτερικό του ναού, διότι εκεί βασίλευε η θεϊκή αλήθεια. [...] Πήγε στους Δελφούς όχι για να ζητήσει χρησμό από τον Απόλλωνα, αλλά περισσότερο για να φωτίσει τους ιεροφάντες του θεού, να αναθερμάνει τον ενθουσιασμό τους, να τονώσει τις δυνάμεις τους και να επιδράσει στην ψυχή της Ελλάδας προετοιμάζοντας το μέλλον της».

Γεώργιος Σακελλαρίου «Πυθαγόρας - Ο Διδάσκαλος των αιώνων», εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα: 2006, σσ. 161-162, προσαρμογή στη νέα ελληνική από το πρωτότυπο που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1963.

Οποιος επιθυμεί να μελετήσει το έργο, τη σκέψη, τη μέθοδο διδασκαλίας και το στίγμα που άφησε στον παγκόσμιο πολιτισμό ο Πυθαγόρας πρέπει, ασφαλώς, να εξαντλήσει τη διαθέσιμη βιβλιογραφία των αρχαίων πηγών αλλά και να διαβάσει το...
μνημειώδες έργο του Γεωργίου Σακελλαρίου (1888-1964), του φωτισμένου Αρκά, ο οποίος αφιέρωσε τον βίο του στη σπουδή και τη διάδοση της αρετής και του αγαθού. Ο Σακελλαρίου συγκεντρώνει σ' έναν τόμο ό,τι πρέπει να γνωρίζει και να κατανοήσει κάποιος για τον συνδιαμορφωτή του κόσμου μας, τον πανεπιστήμονα και μύστη Πυθαγόρα.

Από τις πάμπολλες χρήσιμες πληροφορίες, εκτιμήσεις και αναλύσεις που προσφέρει στο αναγνωστικό κοινό ο Σακελλαρίου, ιδιαίτερο θρησκευτικό αλλά και κοινωνικό - πολιτικό ενδιαφέρον έχει το σημείο όπου γίνεται μνεία στο ταξίδι που πραγματοποίησε ο Πυθαγόρας στους Δελφούς. Ενας χαρισματικός, αγνός, ολόφωτος και ευλαβής άνθρωπος κατευθύνεται σ' έναν πάνσεπτο τόπο του Ελληνισμού για να το επανιεροποιήσει, για να επανεκκινήσει με μεγαλύτερη φόρα και ισχύ τη δραστηριότητά του ως μυστηριακού πνεύμονα του έθνους μας. 

Ενας άνθρωπος, δηλαδή, με τη ζέση και την αγνότητά του, με τη θέληση και την απόφασή του, με το προσωπικό παράδειγμά του, μπορεί να αποκαθάρει έναν ιερό τόπο από τα βάρη της απογοήτευσης, της ρουτίνας και των πτωτικών συνηθειών που σωρεύει ο χρόνος πάνω στους ώμους των υπηρετών του. 
Ενας από τους λόγους που αστοχεί ολότελα η νεωτερικότητα στο να προσφέρει νόημα ζωής και κατεύθυνση της συλλογικής προσπάθειας προς το καλό, το ατομικό και γενικό είναι η πείσμων αποϊεροποίηση των προσώπων, των τόπων, των καταστάσεων και των πολιτισμικών αποθεμάτων κάθε έθνους και πατρίδας. 

Σ' αυτή την παγίδα της πυκνής κι αξεδιάλυτης απελπισίας της παγκοσμιοποίησης και των νεοταξικών ιδεολογημάτων, που δεν έχουν περιεχόμενο αλλά μόνο συνθήματα και ηχηρή προπαγανδιστική φωνή, έχει πέσει και η πατρίδα μας. Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τόπος είναι η επιμόλυνση του πνεύματος του λαού με τον συναισθηματικό βάκιλο μερίδας της άρχουσας τάξης που θεωρεί ότι τίποτα παρεκτός της ύλης δεν υπάρχει, ουδέν ηθικό, ουράνιο, λεπτοφυές και θείο έχει αξία. Ολα είναι ύλη και το γενικό καλό μια χίμαιρα. Στην αρχαία Ελλάδα, για την οποία τόσο κομπάζουμε (και τόσο επιδεικτικά την αγνοούμε), ο άνθρωπος, η πόλις, οι θεοί και τα μυστήρια όπου τέμνοντο οι άνω και κάτω κόσμοι ήταν ένα. Αυτή η αντίληψη αποτέλεσε βασικό συστατικό της επιτυχίας και μακροημέρευσης του πολιτισμού των προγόνων μας. 

Ενδεικτικά αυτής της στάσης ζωής ήταν τα κριτήρια αποδοχής ή απόρριψης των υποψήφιων μυστών στα Ελευσίνια Μυστήρια: «Για να καταστεί κανείς άξιος να ενστερνιστεί τις μεγάλες και υψηλές αλήθειες που διδάσκονταν στα Μυστήρια και να διατηρήσει αυστηρή εχεμύθεια παντού και πάντοτε, έπρεπε όχι μόνο να προετοιμαστεί με τα μικρά Μυστήρια, αλλά και να υποστεί αυστηρή δοκιμασία και να θεωρηθεί εντελώς εξαγνισμένος. Γι' αυτό δεν γινόταν δεκτός στα Μυστήρια ούτε ο νόθος ούτε ο κακοήθης και διεφθαρμένος άνθρωπος ούτε ο λιποτάκτης ή ο αδιάφορος για το κοινό καλό». (Ν. Φωτιάδης «Τα Ελευσίνια Μυστήρια - Μελέτη αρχαιολογική και φιλολογική», εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα: 2017, σελ. 48, προσαρμογή στη νέα ελληνική από το πρωτότυπο που εκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1896).

Η επανιεροποίηση της Ελλάδας είναι βασική προϋπόθεση της αποκατάστασης της ισορροπίας στην κλυδωνιζόμενη κοινωνία μας.