ΟΙ MANOWAR ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΑΥΛΙΑΣ

No space no time∙ we'll catch the wind

Του Παναγιώτη Λιάκου

Ο χρόνος περνάει γρήγορα. Το μόνο παρήγορο είναι ότι δεν ευθυνόμαστε εμείς για το πέρασμά του. Δική μας ευθύνη ο χειρισμός πτυχών του αντικτύπου που έχει το πέρασμα του χρόνου στις ζωές μας. Για την ύστατη συνέπεια του γυρίσματων των μυλοπετρών του καιρού, τον θάνατο, πάλι δεν φταίμε εμείς. Συμβαίνει. Κάθε διαδρομή έχει την αφετηρία αλλά και την τελευταία στάση της.

Σύμφωνα με τα επίσημα ανακοινωθέντα, το 2019 σηματοδοτεί τον τελευταίο σταθμό στην επέλαση των Manowar στο ταξίδι προς την επίγεια δόξα, το τελευταίο αγώνισμα στον ευγενή στίβο της Τέχνης. Δεν αποκλείουν, ωστόσο, μια συνέχεια αλλά δεν την διευκρινίζουν κιόλας. Τα όσα έκαναν οι Manowar μέχρι τώρα είναι γνωστά, υψηλόφρονα, εμπνευσμένα και ανεξίτηλα – σαν τις ρίγες της τίγρης, που δεν ξεφάβουν… Θέμα του παρόντος είναι το έσχατο πέρασμά τους από την Ελλάδα.

Παρακολούθησα ζωντανή εμφάνισή τους και το 1992. Ήταν 21 Νοεμβρίου, παραμονή των γενεθλίων μου, είχα πάρει άδεια από τον Στρατό για να τους δω (στο ΣΕΦ) και έφυγα από τον χώρο κατενθουσιασμένος. Ο χρόνος δεν είχε προλάβει ακόμα να αφήσει έντονα τα σημάδια του στην Τέχνη τους και η ορμή, η έμπνευση και η εσωτερική πειθαρχία του συγκροτήματος σε έκαναν να υποθέσεις ότι μόλις είχαν κυκλοφορήσει τον πρώτο δίσκο τους. Σημαντική «πινελιά» της τότε συναυλίας ήταν όσα είχε πει ο Joey DeMaio για την ελληνικότητα της Μακεδονίας – η σχέση του με τον πολιτισμό μας και η αγάπη του για την Ελλάδα δεν φαίνεται επιδερμική. Έχει βάθος και περιεχόμενο.

Και η χθεσινή εμφάνισή τους δεν αποτέλεσε εξαίρεση στον κανόνα της υψηλής απόδοσης τους στα live. Εμφανίστηκαν στην ώρα τους, οι μετέχοντες του πολυθεάματος, ντυμένοι σαν μεσαιωνικοί πολεμιστές, με το έμβλημα του συγκροτήματος στις ασπίδες, πήραν τις θέσεις τους και το κοινό –που είχε κάθε πρόθεση να τους χειροκροτήσει- τους αποθέωσε. Ξεκίνησαν με το ταυτοτικό τραγούδι τους, το Manowar, συνέχισαν με το

Warriors of the World United, ακολούθησε το Brothers of Metal και η πλατεία Νερού πήρε… φωτιά με το έξοχα παιγμένο Blood of My Enemies. Το Call to Arms άρεσε πολύ, αλλά ξεχάστηκε σχετικά γρήγορα αφού ακολούθησε μια τριάδα τραγουδιών που δεν μπορούσε να κάνει τίποτε άλλο παρά να ξεχωρίσει: Battle Hymn, Hail and Kill και Thor (The Powerhead) θύμισαν στον κόσμο σε πια επίπεδα είχαν φτάσει την μουσική υλοποίηση του επικού πνεύματος οι Manowar.

Οι Μούσες, αυτές οι ελληνίδες θεές που γέννησε η ένωση του Δία με την Μνημοσύνη, ήταν πολύ καλές με το συγκρότημα και η φήμη τους κάλπασε πάνω στο αδάμαστο άτι της έμπνευσης που χαρίζουν. Ναι, είναι αλήθεια και πρέπει να λέγεται: τα πρώτα LP τους μέχρι το ’92 (με εξαίρεση το μέτρο Fighting the World), ως συνθετικά σύνολα ήταν μακράν καλύτερα των μεταγενέστερων. Όποιος αμφέβαλε, άκουσε τα Battle Hymn, Hail and Kill και Thor (The Powerhead) και λύθηκαν όλες οι απορίες του.

Το ίδιο, αλλά μ’ ένα πιο συναισθηματικό, δραματικό –έως και θρηνητικό- αίσθημα να πλανάται, ισχύει και για το ομολογουμένως έξοχο δημιούργημα Hector's Final Hour, το οποίο σκαλίστηκε πάνω στις γρανιτένιες πλάκες των αθάνατων τραγουδιών με σκαρπέλο το ελληνικό έπος του Τρωικού πολέμου.

Μπορεί, πριν απ’ αυτό,  τα τρία τραγούδια από το απώτερο παρελθόν της μπάντας (Battle Hymn, Hail and Kill και Thor - The Powerhead) να πυροδότησαν στον καθένα τις εσωτερικές αποθήκες με τις εκρηκτικές αναμνήσεις της νιότης αλλά το Hector's Final Hour ήταν κάτι σαν μεγάλο, δίχως ανάσα, μακροβούτι σε τοπία στιγματισμένα από συλλογικά, δυσπρόσιτα αρχέτυπα. Ο τόνος του, η υποβλητικότητα του ρυθμού και οι στίχοι – αντίλαλοι από το ελληνικό παρελθόν έφεραν μεγάλο κομμάτι του κοινού μέχρι τα σύνορα της βαθιάς συγκίνησης. Μερικοί τα ξεπέρασαν. Οι Manowar περιέγραψαν τον αγέρωχο, ηρωικό αλλά και δραματικό τρόπο με τον οποίο διάβηκε ο Έκτωρ τις πύλες του Άδη, καλλωπίζοντας ακόμα και την φριχτή ώρα της θανής, με τα χρώματα του μεγαλείου, που μόνο η μουσική μπορεί να θέσει στην παλέτα των δημιουργών. Μια εκστατική ανατριχίλα, ένας βουβός εσωτερικός κραδασμός και μια μεγάλη σιωπή γύρω από τις νότες σκέπασε τον συναυλιακό χώρο την στιγμή της εκτέλεσης αυτού του αριστουργήματος.

Ακολούθησαν ακόμα 5 τραγούδια, Swords in the Wind, Kings Of Metal, Fighting the World (περιέργως στην συναυλία ήχησε εξαιρετικά), Hand of Doom, The Power of Thy Sword και ακολούθησε ένα από τα συνηθισμένα «ντεσού» στις συναυλίες Manowar. Ο λόγος του Joey DeMaio. Στις συναυλίες πάντα συνηθίζει μια «δημηγορία» (αναφέρθηκε προηγουμένως εκείνη του ’92 στο ΣΕΦ). Στη φετινή, είπε το αμίμητο: «Σ’ αυτό τον κόσμο υπάρχουν δύο κατηγορίες ανθρώπων. Οι Έλληνες και οι άλλοι, που θέλουν να γίνουν Έλληνες». Έκανε αναφορά στην προαναφερθείσα συναυλία στο ΣΕΦ (αν και έπεσε ένα χρόνο έξω, είπε ότι έγινε το ’91) και πώς άλλαξε τη ζωή του κάνοντάς τον να αγαπήσει την Ελλάδα. Ανέπεμψε ύμνους για το ελληνικό κοινό των Manowar, το οποίο ΠΟΤΕ δεν έλειψε από το πλευρό του συγκροτήματος. Έλουσε τον εαυτό του με μπύρα, προσπαθώντας να την πιει, και επίσης εγκωμίασε τα δύο βασικά πρόσωπα της διοργάνωσης της συναυλίας, βγάζοντάς τους στην σκηνή μαζί του, αναφέροντας ότι εκείνοι αποφάσισαν να γίνει η ζωντανή εμφάνιση όχι σε κάποιο κλαμπάκι της δεκάρας ή σε απλή σκηνή αλλά με όλο το σκηνικό: «Έφεραν στην Ελλάδα όλο το σόου, όχι μέρος του», είπε ο Joey DeMaio.

Μετά, ο μέγας σόουμαν σόλαρε με το μπάσο του, ακούστηκαν τα King of Kings και House of Death, έγινε encore το Black Wind, Fire and Steel και σχόλασε η λειτουργία του metal.

Γενικό συμπέρασμα από την συναυλία: οι Manowar είναι η ψυχή, η καρδιά, η συνείδηση του επικού metal. Η ψυχή που έχουν βάλει στη μουσική τους, η αφοσίωση στους μυθολογικούς κύκλους, η μελωδική λατρεία του πολέμου, του ηρωισμού και του αίματος, η υπερήφανη αντιμετώπιση του θανάτου και η ποιότητα των συνθέσεών τους είναι οι σφραγίδες τους. Οι δουλειές τους γέμισαν τα νιάτα μας με τη μαγεία του θρύλου, με τη λάμψη του ξεθηκαρωμένου ξίφους, με την άγρια χαρά του διονυσιασμού.

Είτε τους παρακολουθείς ζωντανά είτε τους ακούς ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΕΔΩ.

Υστερόγραφα 

1. Μέγα φάουλ η ΠΙΣΤΗ σκηνική επανάληψη του εξωφύλλου του Kings of Metal με τις σημαίες. Από την συναυλία στην Αθήνα ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΛΕΙΠΕΙ Η ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΣΗΜΑΙΑ (βλέπε φωτό στο κέντρο). Να βλέπεις το εθνικό σύμβολο του λαού που έχει διαπράξει γενοκτονίες σε βάρος του λαού σου είναι εξοργιστικό. Η τουρκική σημαία είναι ό,τι πρέπει για Τούρκους∙ ΟΧΙ ΓΙΑ ΕΛΛΗΝΕΣ.

2. Παραλίγο ατύχημα με θύμα τον Joey DeMaio. Ένα μέρος του σκηνικού (κάτι σαν… αμόνι από πεπιεσμένο χαρτί), ξεκόλλησε, έπεσε από ύψος πάνω στην σκηνή και λίγο έλειψε να βρει τον Joey DeMaio κατακούτελα.

3. Ο Eric Adams είναι συγκλονιστική μορφή. Ο χρόνος έχει αφήσει σημάδια αρκετά στην σάρκα του αλλά όχι στις δυνάμεις του, στην σκηνική παρουσία και στην φωνή του – εκτός εάν στο τελευταίο «βοήθησε» λιγουλάκι και η τεχνολογία.

4. Αξιοθαύμαστος ένας τύπος από το κοινό, πάνω στους ώμους του οποίου χόρευε και τραμπαλιζόταν η –όχι και τόσο λεπτή- κοπέλα του. Αφενός πρέπει να την αγαπάει πολύ και αφετέρου σήμερα μάλλον θα χρειαστεί να επισκεφθεί ορθοπεδικό.

5. Ευτυχώς στην τιμή του εισιτηρίου δεν περιελήφθη το κόστος των ναρκωτικών που κάπνισαν πολλοί και οι καπνοί από την καύση τους έφτασαν στα ρουθούνια ΟΛΩΝ. Είναι στ’ αλήθεια θλιβερό το πόσοι νέοι άνθρωποι έχουν πέσει με τα μούτρα στο χασίσι.

6. Εξαιρετικός ο E.V. Martel, ο νέος κιθαρίστας του συγκροτήματος. Πολύ σοβαρός στη δουλειά του και ταιριάζει στο πνεύμα των Manowar.

7. Απορίας άξιον: τι κακό τους έχει κάνει Anders Johansson, ο ντράμερ; Γιατί τον είχαν παραχωμένο (σχεδόν ολόκληρο, μαζί με τα ντραμς), μέσα στην «σπηλιά» της σκηνής και καθ’ όλη τη διάρκεια της συναυλίας οι κάμερες που έβγαζαν εικόνα στις γιγαντοοθόνες δεν του αφιέρωσαν ΟΥΤΕ ΕΝΑ πλάνο;

8. Υψηλής αισθητικής το σκηνικό «στήσιμο» και το οπτικοποιημένο μέρος της παράστασης. Η προβολή επικών σκηνών στο φόντο και η σύνθεση των κινηματογραφημένων εφέ και του συγκροτήματος σε έκανε να νιώθεις ότι ήταν μια συναυλία που διοργάνωσε ο Ρόμπερτ Χάουαρντ (ο συγγραφέας που δημιούργησε, μεταξύ άλλων, και τον χαρακτήρα Κόναν ο Βάρβαρος) με καλεσμένο τον ήρωά του και τους Manowar.

9. Ήταν πολύ όμορφο το σόου με τα πυροτεχνήματα και πρέπει να κόστισε πολύ.

10. Το σύστημα με την αγορά μαρκών (λες και είσαι σε καζίνο) για να αγοράσεις τρόφιμα, ποτά και αναψυκτικά είναι, ίσως, φορολογικά επιλήψιμο – ειδικά από την στιγμή που τα ανταλλακτήρια δέχονταν μόνο μετρητά και όχι συναλλαγές με POS.
11. Ακούγοντας ξανά τους στίχους τους, με κάπως πιο εκλεπτυσμένα και κατασταλαγμένα πνευματικά αισθητήρια, μου φάνηκαν πολύ πιο βαθείς και φιλοσοφημένοι απ' όσο τους νόμιζα στα νιάτα μου! Πολλοί εξ αυτών θα στέκονταν και χωρίς την μουσική, σε βιβλίο ποίησης.