1944: Πρόβα σταλινικῆς δικτατορίας τοῦ ΚΚΕ

Ὁ Κορνήλιος Καστοριάδης καί, πάνω, τό εξώφυλλο τοῦ βιβλίου του «Ὁ θρυμματίσμένος κόσμος». Ἀριστερά : Φωτόγραφία ἀπό τά Δεκεμβριανά τοῦ 1944. 

Ὁ Καστοριάδης, ὁ ὁποῖος δέν μπορεῖ νά τοποθετηθεῖ στα… δεξιά τοῦ πολιτικοῦ φάσματος, ἦταν ξεκάθαρος καί γιά τίς σφαγές ποῦ διέπραξε τό ΚΚΕ κατά τή διάρκεια τῆς Κατοχῆς.

«Ἡ ὥρα τῆς ἀλήθειας ἐσήμανε τόν Δεκέμβρη τοῦ '44. Τι εἴδους ἀστικό ἤ ρεφορμιστικό κόμμα ἦταν αὐτό πού, ἄν ἀφήσουμε κατά μέρος τήν σκοτεινή καί ὄχι τελείως γνωστή ἱστορία τῶν δισταγμῶν καί τοῦ ἠλιθίου τρόπου μέ τόν ὁποῖο ἡ σταλινική διεύθυνση -ἀπό τήν δική της ἄποψη- ἔδωσε τήν μάχη τῶν Ἀθηνῶν, προσπαθοῦσε νά καταλάβει τήν ἐξουσία μέ τά ὄπλα, ἔσφαζε τούς πάντες καί τά πάντα κ.τ.λ. Καί τί κινοῦσε καί ὑποκινοῦσε τίς μάζες πού τό ἀκολουθοῦσαν;[…]
Ἡ κατάσταση ἦταν τραγική - νά βλέπεις τόν κοσμάκη νά κατεβαίνει ἀπό τήν Καισαριανή, ἀπό τό Παγκράτι, νά ἀνεβαίνει ἀπό τό Περιστέρι καί νά εἶναι ἕτοιμος νά σκοτωθεῖ καί ἐσύ νά ξέρεις ὅτι αὐτό γιά τό ὁποῖο σκοτώνεται εἶναι γιά νά ἐγκαταστήσει ἐδῶ στρατόπεδα συγκεντρώσεως καί σταλινική δικτατορία».

Κορνήλιος Καστοριάδης «Ὁ θρυμματισμένος κόσμος», μετάφραση ἀπό τά γαλλικά Ζήσης Σαρίκας καί Κώστας Σπαντιδάκης, Ἀθήνα: 1992, ἐκδόσεις ύψιλον/βιβλία, σελ. 146.

Ὁ Κορνήλιος Καστοριάδης (11 Μαρτίου 1922 - 26 Δεκεμβρίου 1997) ἦταν ἕνας ἀπό τούς σημαντικότερους Ἕλληνες φιλοσόφους τοῦ 20οῦ αἰώνα. Μεταξύ τῶν ἐπιστημονικῶν πεδίων στά ὁποία κατέγραψε ἀξιοσημείωτες ἐπιδόσεις ἦταν ἐκεῖνο τοῦ οἰκονομολόγου καί τοῦ ψυχαναλυτῆ. Πέρασε τό μεγαλύτερο μέρος τῆς ζωῆς του στή Γαλλία, ὅπου διακρίθηκε ὡς στοχαστής καί ἀναλυτής τῶν πολιτικῶν καί κοινωνικῶν συστημάτων. Το 1979 ἐξελέγη διευθυντής τῆς Σχολῆς Ἀνωτέρων Σπουδῶν Κοινωνικῶν Ἐπιστημῶν Παρισιοῦ (Ecoles des Hautes Etudes en Sciences Sociales).

Ἡ πολιτική δραστηριοποίηση του ἀρχίζει στά 15 του, ὅταν, ἐπί Μεταξά (1937), προσχώρησε στήν Ὁμοσπονδία Κομμουνιστικῶν Νεολαιῶν Ἑλλάδας (ΟΚΝΕ). Τέλη τοῦ 1942, ἀρχές τοῦ 1943 γνωρίζεται μέ τόν Ἄγι Στίνα (πραγματικό ὄνομα: Σπῦρος Πρίφτης), πού ἦταν πολιτικό στέλεχος τοῦ ΚΚΕ καί στή συνέχεια τροτσκιστής, καί προσχώρησε στήν ἀντιστασιακή ὁμάδα του. Μία ἀπό τίς δράσεις τῆς ὁμάδας ἦταν ἡ
ρίψη διεθνιστικοῦ περιεχομένου φυλλαδίων, γραμμένων στά γερμανικά, σέ γερμανικά στρατόπεδα. Ἡ σχέση τοῦ Καστοριάδη μέ τήν ὁμάδα Στίνα δέν ὁδήγησε μόνο στή δίωξη του ἀπό τόν γερμανικό στρατό κατοχῆς, ἀλλά καί ἀπό τόν ΕΛΑΣ, τόν ὁποῖο ἤλεγχε ἀπόλυτα τό ΚΚΕ.

Ὁ Καστοριάδης, ὁ ὁποῖος δέν μπορεῖ νά τοποθετηθεῖ στα… δεξιά τοῦ πολιτικοῦ φάσματος, ἦταν ξεκάθαρος καί γιά τίς σφαγές πού διέπραξε τό ΚΚΕ κατά τή διάρκεια τῆς Κατοχῆς καί γιά τά Δεκεμβριανά, τά ὁποία δέν εἶχαν ἄλλον στόχο παρά τήν κατάληψη τῆς ἐξουσίας ἀπό τό ΚΚΕ καί τήν ἐπιβολή μίας στυγνῆς δικτατορίας στά πρότυπα τῆς ΕΣΣΔ τοῦ Ἰωσήφ Στάλιν. Στο ἴδιο βιβλίο μέ ἐκεῖνο πού ἀναφέρθηκε στήν ἀρχή τοῦ κειμένου ὁ Καστοριάδης λέει (σελ.147): «Γιά μένα, ἀντίθετα, ὅπως ἄλλωστε ἔχω γράψει, τά Δεκεμβριανά ἦταν, κατά κάποιο τρόπο, ἡ Ἀποκάλυψις, ὄχι τοῦ Ἰωάννου ἀλλά τοῦ… Ἰωσήφ καί τοῦ… Νικολάου. Τα γεγονότα αὐτά, ἡ πολιτική τοῦ κόμματος, ἡ στάση τῶν μαζῶν ἦταν τελείως ἀχώνευτα μέσα στά κλασικά σχήματα - ὄχι μόνο στά τροτσκιστικά οὔτε κἄν καί στά λενινιστικά ἀλλά τελικά ἀκόμη, ἄν ἀκριβολογοῦμε, καί μέσα στά μαρξιστικά σχήματα θεώρησης τῆς κοινωνίας καί τῆς Ἱστορίας.
Ἔδειχναν πού ἐπήγαινε ὁ σταλινισμός, ἦταν φῶς φανάρι ὅτι ἄν οἱ σταλινικοί εἶχαν πάρει τήν ἐξουσία στήν Ἑλλάδα [...] θά εἶχαν ἐγκαταστήσει ἕνα καθαρά σταλινικό καθεστώς, σάν κι αὐτό πού ὑπῆρχε στή Ρωσία, κι ἀργά ἤ γρήγορα θά ξεκαθάριζαν καί τούς ἀστούς καί τούς μεσαίους ἀστούς καί τούς ἀριστερούς διαφωνοῦντες κι ὁποιονδήποτε δέν συμφωνοῦσε μαζί τούς καί δέν γινόταν πειθήνιο ὄργανό τούς».
Ὅσα ἔχει γράψει, ἀποκαλύψει καί καταγγείλει ὁ Καστοριάδης γιά τή στάση τοῦ ΚΚΕ κατά τή διάρκεια τῆς Κατοχῆς δέν εἶναι οἱ μόνες πηγές γιά τούτη τή μαύρη πτυχή τῆς ἑλληνικῆς Ἱστορίας. Οὔτε ἡ σχετική βιβλιογραφία εἶναι τό μόνο στοιχεῖο πού ἀπέμεινε ἀπό τούς ἀναρίθμητους φόνους πού διέπραξε αὐτό τό κόμμα κατά τή διάρκεια τῶν ἐπανειλημμένων προσπαθειῶν του νά καταλάβει τήν ἐξουσία στήν Ἑλλάδα.
Οἱ μνῆμες τοῦ αἵματος καί τῆς φρίκης εἶναι ἀκόμα ζωντανές σέ δεκάδες χιλιάδες οἰκογένειες πού εἶχάν θύματα ἀπό τήν ἐγκληματική δράση τοῦ ΚΚΕ - μία δράση πού δέν ἔχουν πάψει να αναφέρουν ότι «σέβονται καί τιμοῦν» οι ανάξιοι εκπρόσωποι της λεγόμενης Κεντροδεξιᾶς.