Παρασκευή, Μαΐου 30, 2025
Πέμπτη, Μαΐου 29, 2025
Τετάρτη, Μαΐου 28, 2025
Κυριακή, Μαΐου 04, 2025
Το ρεμπέτικο ως φορέας παρακμής
Η επαναξιολόγηση όλων των αξιών είναι σταθερή υποχρέωση των σκεπτομένων ανθρώπων, που νιώθουν ισχυρότερη την ανάγκη της έρευνας παρά της άκριτης αποδοχής των «θεσφάτων», των ειδώλων και των ταμπού της πολιτικής, οικονομικής ή «πνευματικής» ελίτ. Ενα από τα άυλα είδωλα της εποχής μας είναι το ρεμπέτικο.
Πολλοί το εγκωμίασαν, το υπηρέτησαν, το «δόξασαν», λίγοι είχαν την τόλμη να το κριτικάρουν, να το αμφισβητήσουν, να αποκαταστήσουν την εικόνα του στις πραγματικές της διαστάσεις. Στη σελίδα* του περιοδικού «Το Ενζυμο» στο facebook αναρτήθηκε απομαγνητοφωνημένο κείμενο από ομιλία που είχε κάνει στον τηλεοπτικό σταθμό Τηλετώρα ο σπουδαίος πανεπιστημιακός καθηγητής, φιλόσοφος και συγγραφέας Δημήτριος Τσάκωνας (1921-2004). Αξίζει να διαβαστεί** με προσοχή:
«Μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είχαμε στην Ελλάδα μία νέα αστική τάξη, η οποία διεμορφώθη από τούς μαυραγορίτες. Οι μαυραγορίτες απετέλεσαν τη νέα αστική τάξη. Η αστική τάξη που υπήρχε πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε εδραιωθεί και είχε φτιάξει ένα προφίλ κάποιας ψευδο-ευγένειας θα έλεγα, κάποιας ευγένειας ή ψευδο-ευγένειας, η οποία ομολογουμένως είχε κάποιους αστικούς τρόπους συμπεριφοράς παραδεδεγμένους και στην ευρωπαϊκή κοινωνία. Βέβαια, η έλευσις των μαυραγοριτών στη θέση της ηγετικής τάξεως ήτανε μία διάλυσις του ιδεώδους της παλαιάς αστικής ευπρέπειας.
Αλλά για να μπούμε στο ρεμπέτικο, το οποίον εθεωρήθη κατά κάποιον τρόπο ότι είναι το κατ’ εξοχήν επίτευγμα της πολιτιστικής υπανάπτυξης της κινήσεως του Ανδρέα Παπανδρέου. Είναι ένα μοναδικό είδος λαϊκής μουσικής του νεοελληνικού αστικού χώρου.
Μετά το 1922, δηλαδή τη διαδικασία αστικοποίησης της Ελλάδας και των υπολοίπων ελληνικών πόλεων. Ποιων πόλεων; Οι πόλεις αυτές στην πραγματικότητα ήταν χωριά με κλονιζόμενες τις ιθαγενείς αξίες. Μετά αυτό το τραγούδι, το ρεμπέτικο, έχει έναν αντι-ευρωπαϊκό και ασιατικό....