Κυριακή, Μαρτίου 25, 2012

Δόξα και τιμή στην επαναστατική βία

«Οι Έλληνες αγωνίζονται υπό την γαλανόλευκην σημαίαν των κατά των Τούρκων». Φανταστική απεικόνιση της μάχης στα Δερβενάκια και της καταστροφής του Δράμαλη. Έγχρωμη λιθογραφία Αλεξ. Ησαΐα, 1835. Πηγή: «Σημαίες Ελευθερίας», Συλλογή Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.

«Η Σπέτζες επρωτοσηκώθηκε, έστειλαν εις την Ύδραν, και οι Υδραίοι δεν ήταν ακόμη σηκωμένοι. Οι Νοικοκυραίοι δεν ήθελαν να σηκωθούν, ο Κουλοδήμας, Καπετάν Αντώνης και ο Γκίκας του Θ. γαμβρός του Μιαούλη και ο Πέτρος Μαρκέζης, εσυνώμοσαν με τον λαόν και είπαν των Αρχόντων: ή σηκώνεσθε και εσείς, ή θα βάλλωμε φωτιά να σας κάψωμε, μόνον ορδινιάσθε τα καράβια σας. Τους υποχρέωσαν, έδοσαν γρόσια, και εβγήκαν». Θεόδωρος Κωνσταντίνου Κολοκοτρώνης, «Διήγησις Συμβάντων της Ελληνικής Φυλής από τα 1770 έως τα 1836», σελ. 54-55, έκδοση του 1846 (Τυπογραφείον Νικολαΐδου Φιλαδελφέως).

Ο Έλληνας αρχιστράτηγος του θαύματος του 1821 περιγράφει τα δεδομένα της εποχής λιτά και απόλυτα. Όπως έγιναν. Οι πολυδιαφημισμένοι «Νοικοκυραίοι» της Ύδρας, οι προύχοντες δηλαδή, δεν ήθελαν τον ξεσηκωμό. Η υλιστική διάσταση του βίου τους ήταν ιδιαίτερα ελκυστική για να την θυσιάσουν στον βωμό της άβολης διεκδίκησης της Ελευθερίας. Τούτη η υπέρτατη αξία ουδέποτε συνοδευόταν από ημέρες και νύχτες τρυφηλής και άνετης ζωής. Κάθε άλλο. Ο αγώνας για Ελευθερία έχει τα δάκρυα, το αίμα και τον θάνατο που της αξίζουν. Σε υπερβολικές δόσεις. Τίποτε δεν θα μπορούσε να αντισταθμίσει την υπαρκτική ανάταση και την εσωτερική αναβάθμιση του ελεύθερου ανθρώπου, εκτός από τα ισοβαρή δεινά από τα οποία περνάει ο δρόμος της ανεξαρτησίας και της χειραφέτησης. Έτσι ορίζει η ισορροπία του σύμπαντος κόσμου. Όσος πόνος και απώλεια άλλη τόση ευτυχία να αναπνέεις αδούλωτος κάτω από τον ήλιο. Μόνο στις ημέρες μας έχει αλλάξει αυτή η παγκόσμια σταθερά. Σήμερα είναι πιο... συμφέρον να ξεσηκώνεσαι. Έχει περισσότερη οδύνη η κατάσταση του σκλάβου που μένει αδρανής παρά η απόπειρά του να σπάσει τα δεσμά.

Ή σηκώνεστε ή καίγεστε


Ο Υδραϊκός λαός στις αρχές του Μεγάλου Ξεσηκωμού του Γένους των Ελλήνων δεν εφείσθη απειλών χρήσης βίας προς την συμβιβασμένη άρχουσα τάξη. Έθεσε, δίχως αναστολές, ένα εκβιαστικό δίλημμα. Όποιος δεν ήθελε να συμμετάσχει στην Επανάσταση θα έχανε τη ζωή του. Η συγκεκριμένη πράξη τους ήταν, για τα δεδομένα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όχι μόνο παράνομη αλλά «προδοτική» και «τρομοκρατική». Η έννομη τάξη διασαλευόταν από τις μάζες πολιτών που ήθελαν την απόσχιση τμήματος από τα εδάφη του τεράστιου -σε έκταση- κράτους του Σουλτάνου. Η νομενκλατούρα της Ύδρας απειλήθηκε για να ανοίξει τα σεντούκια και να σηκώσει τα όπλα εναντίον του τυράννου. Σε διαφορετική περίπτωση, οι σελίδες της Επανάστασης του 1821 θα περίμεναν ακόμα να γραφτούν. Το κενό στα βιβλία που σήμερα περιγράφουν σκηνές δόξας και θάρρους, δειλίας και ατιμίας, αυταπάρνησης και υποτέλειας, θα γέμιζε από γράμματα σε αψεγάδιαστη Οθωμανική γλώσσα. Στα καίρια ζητήματα των ανθρώπινων κοινωνιών, στις μεγάλες συγκρούσεις και τα ιστορικά διλήμματα δεν υπάρχει μεσοβέζικη επιλογή. Πάντα τίθεται το ίδιο ερώτημα: «Είστε μαζί μας ή εναντίον μας». Δεν ηχεί όμορφα. Αυτό είναι αλήθεια. Ωστόσο ακούγεται απόλυτα αληθινό.

Απαράλλαχτοι αιώνες

Η Ελλάδα και ο λαός της δεν απέφυγαν να τοποθετηθούν όποτε ερωτήθηκαν για τις προτιμήσεις τους. Μπήκαν στη φωτιά αγνοώντας τους κινδύνους και περιφρονώντας τη λογική των αριθμών. Οι «Νοικοκυραίοι» τους οποίους σαρκάζει και περιφρονεί ο Κολοκοτρώνης τρέμουν τις απόλυτες επιλογές. Ούτως ή άλλως, η πλειοψηφία των προυχόντων πάντοτε διατηρεί προνομιακές σχέσεις με το εκάστοτε γκουβέρνο. Οι... δουλίτσες γίνονταν κανονικότατα και στην Τουρκοκρατία και την Γερμανική Κατοχή. Όποτε σε ζητήματα ξενοκρατίας ή ανεξαρτησίας ακούτε λέξεις και φράσεις όπως: «ψύχραιμη στάση», «υπευθυνότητα» και «σύνεση» καλό είναι να τις σκέφτεστε εντός εισαγωγικών μια και όλες μεταφράζονται σε μπίζνες και υψηλά, αθέμιτα κέρδη. Ευτύχημα θα ήταν στην πάροδο των αιώνων να είχε εξελιχθεί ο άνθρωπος και να είχε λησμονήσει τη βουλημία, τη δίψα για επέκταση, την αλαζονεία και τις φονικές τάσεις του. Ωστόσο, το ψεγάδι της θνητότητας και η επίγνωση της μοίρας του θανάτου δεν μας αφήνουν να θέσουμε στην άκρη τις κακές έξεις και ορέξεις μας. Συνεπώς, πάντα κάποιοι θα θέλουν να υποδουλώνουν και κάποιοι άλλοι θα επιθυμούν να απελευθερώνονται. Υπό αυτούς τους όρους δεν υπάρχει χώρος για την ειρήνη, την κατανόηση και την αδελφοσύνη. Μόνο στα όπλα και τη βία επιτρέπεται να μιλήσουν. Αν τα εργαλεία του κακού χρησιμοποιούνται για να σπάσουν τα δεσμά τους οι πολλοί, είναι ευλογημένα. Το μήνυμα της 25ης Μαρτίου είναι το ακόλουθο: «Δόξα και τιμή στην επαναστατική βία». Είτε μας αρέσει είτε όχι, αυτό είναι.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «δημοκρατία» στις 24/3/2012

Δεν υπάρχουν σχόλια: