Η ομορφιά των Motörhead και ο οινόφλυξ Ήφαιστος Lemmy

Ο Πλάτων στον εκστατικό «Φαίδρο» του εξιστορεί την περιπέτεια της ψυχής και μαζί ερμηνεύει την αμάχητη ισχύ του Έρωτα, ο οποίος απ’ τους θεούς τους ίδιους αποκαλείται «Πτέρωτας» γιατί δίνει φτερά στην ύπαρξη και την απογειώνει ξανά – έπειτα από την δραματική πτώση της στην πολύμοχθη χθόνα.
Ο Έρωτας που νιώθουμε, μας καταλαμβάνει, μας βασανίζει, ανεβάζει τον πυρετό της ψυχής μας κι από τον ιδρώτα δροσίζονται και θεριεύουν τα ίδια του τα φτερά θάλλει και επεκτείνεται από την υπενθύμιση. Το πρόσωπο του ερωμένου μας θυμίζει κάτι. Είναι ένα σύμβολο, μια αντανάκλαση, ένας φευγαλέος κατοπτρισμός της ομορφιάς του θεού που πρόλαβε να αντικρύσει η ψυχή μας στο ξέφρενο ταξίδι στους αιθέρες.
Οι ανεκπαίδευτες ψυχές στα μονοπάτια της εκθέωσης βιώνουν απρόσμενα έντονους κραδασμούς. Το άρμα που κατευθύνει ο ηνίοχος νους έχει άτια ατίθασα. Το ένα τραβάει κατά που νιώθει και το άλλο όπως ορίζει ο αφέντης. Κι έτσι το βλέμμα της ψυχής ατενίζει τις μορφές των θεών όπως ο ναύτης στο παρατηρητήριο που είναι καρφωμένο στο κατάρτι. Κοιτά κι έχει φουρτούνα. Χωρίς να αλλάξει θέση ο ναύτης, αλλάζει την οπτική του η ανταριασμένη θάλασσα. Μια πάνω μια κάτω – τραμπαλίζεται στο λευκοστεφανωμένο γαλάζιο του πελάγους. Το μάτι μια βλέπει τα μισά της βουνοπλαγιάς και την άλλη την κορφή, τους ίδιους τους θεούς. Μπορεί να δει έναν ή
περισσότερους. Μπορεί να δει ολόκληρη μορφή μπορεί κι ένα τόσο δα κομματάκι από έναν οφρύν του. Κι αυτό την στιγματίζει για την επόμενη ενσάρκωση. Μπορεί και για περισσότερες.
Αυτοί κι αυτές κι αυτά που ερωτευόμαστε έχουν κάτι, ένα ανεπαίσθητο σύμβολο, ένα σήμα, κάτι από την ομορφιά των θεών που προλάβαμε να δούμε. Βυθιζόμαστε σ’ αυτό το σύμβολο σ’ ένδειξη λατρείας προς το θείο. Έτσι διαμορφώνονται οι έρωτες στη γη. Το πρόσωπο, δηλαδή, το κάλλος του, είναι η συνεπαγωγή προς τα άνω. Εκεί που στοχεύουν όλοι είτε το δηλώνουν είτε όχι είτε το σκέπτονται είτε σιγοκαίει αυτό το πυρ, ανεκδήλωτο εντός τους.
Οι Motörhead, ο Lemmy για την ακρίβεια, μπορεί κατ’ οικονομίαν να ενταχθεί στην προαναφερθείσα περιπτωσιολογία. Στους οπαδούς του ανά τον κόσμο (οι πολιτικοί και πολιτισμικοί λόγοι έχουν αναλυθεί σε προηγούμενο κείμενο) έχει προκληθεί ένας ιδιότυπος οίστρος, μιας κάποιας τάξεως ταύτιση και έχει ασκηθεί μια σχεδόν ανεξήγητη τραχιά γοητεία, που, ως ανυπόκριτος θαυμασμός αγγίζει τα σύνορα του έρωτος – με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου.
Η ομορφιά που εκπέμπει η μουσική που παρήγαγε δεν έχει να κάνει με την πολυπλοκότητά της ούτε με την ιδέα της αρμονίας. Είναι ρυθμός που δεν παραπέμπει καν σε πολεμικό παιάνα. Είναι τραχιά, μονότονη, πιο πολύ θυμίζει τον παλμό της καρδιάς, την αλληλοδιαδοχή των κρότων από μέταλλα που συγκρούονται αδιάκοπα κατά τη λειτουργία μιας μηχανής. Αν οι ψυχές των οπαδών του είδαν κάποτε κάτι από κάποιον θεό, αυτός πρέπει να ήταν ο Ήφαιστος με το απέραντο εργαστήριο-συνεργείο του.
Όποιος έχει εντρυφήσει στην μουσική των Motörhead δεν μπορεί να παραδεχθεί ότι και το ίδιο το συγκρότημα αλλά και η υφή των συνθέσεων συνδέονται με το μαρσάρισμα των μηχανών, την βρωμιά ενός συνεργείου, τα απλά και μπρούτα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποιούν οι τεχνίτες και τις αγριοφωνάρες που δεν σταματούν να ακούγονται ανάμεσα στα πειράκια που υποχρεώνει η κρουστική καύση να συγκρούονται και να παράγουν τα ρυθμικά κονσέρτα των αφόρητων κλαγγών.

Το μουσικό γουέστερν

Ο Lemmy, ο οινόφλυξ Ήφαιστος των ήχων, ξεχώρισε και για την αρσενική, δωρική λιτότητα που εξέπεμπε. Η μόνη «πολυτέλεια» που μπορούσε κάποιος να διακρίνει στην ενδυμασία του ήταν, που και που, οι όχι και τόσο εντυπωσιακές αγκράφες στις ζώνες του και οι μεταλλικές επενδύσεις στις μπότες του. Στα υπόλοιπα ήταν ατόφιος, ταυτόσημος με όλες του σχεδόν τις περιόδους.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν παρατηρήσει ότι κατά έναν παράδοξο τρόπο, ο ιδρυτής των Motörhead δεν φαινόταν ποτέ νέος αλλά πάντοτε πενηντάρης – μέχρι τα 70 του! Μια μορφή σκαλισμένη στην πέτρα, απαράλλαχτη - όπως οι πιστολέρο στα γουέστερν, τα οποία αγαπήθηκαν κι έγιναν αντικείμενα λατρείας, για τον ίδιο λόγο με τον Lemmy.
Η ομορφιά των Motörhead είναι αμάλγαμα. Ένα υβριδικό τεχνούργημα που προέκυψε από εργαστήριο του Ηφαίστου κι από μια άνυδρη, απέραντη, μονότονη έρημο όπου οι σκονισμένοι, αξύριστοι, βρώμικοι ληστές καραδοκούν ακίνητοι και υπομονετικοί για την ταχυδρομική άμαξα.
Οι Motörhead είναι ανδρική υπόθεση που διαδραματίζεται στο μεταμοντέρνο σαλούν της παρακμιακής Δύσης. Οι πρωταγωνιστές δεν είναι καλοί άνδρες ή κακοί άνδρες. Σκέτα άνδρες. Απλοί, ευθείς, γήινοι και ευθυγραμμισμένοι με την φύση τους. Τους αρέσουν οι διασκεδάσεις, το χρήμα, οι γυναίκες, η αναμέτρηση (κυρίως μέσω του τζόγου – το μπρα ντε φερ με την Τύχη είναι το placebo του πολέμου και των μυστηρίων του θανάτου και της αναγέννησης). Σ’ έναν κόσμο άνισο, άδικο, αδιάφορο γίνονται όσο σκληροί χρειάζεται για να μην ραγίσουν από τις περιστάσεις. Αυτά τα αρχέτυπα, τα τόσο πηγαία και συνομήλικα του είδους μας, σήμερα είναι σπανιότητες! Μπορείς άνετα να φανταστείς τον Lemmy (ειδικά αν έχεις δει το εξώφυλλο του θρυλικού Ace of Spades) απέναντι από τον Λι βαν Κλιφ να μασουλάνε καπνό ενώ περιμένουν ο ένας τον άλλον να κάνει την πρώη και μοιραία κίνηση στη μονομαχία.
Σε όλες τις αναφορές, τις αποτίσεις φόρου τιμής, τις αναπολήσεις της γνωριμίας με τον εκλιπόντα, αυτή η πληροφορία και η γνώμη πλανάται αλλά δεν διατυπώνεται ανοιχτά και ξάστερα. Ο Lemmy ήταν ένας κλασσικός, παλαιάς κοπής άνδρας και το εξέφραζε απλά με το να υπάρχει. Αυτό (μαζί με άλλα) τον ξεχώριζε. Με την μουσική του το έδειχνε. Πάντα εκείνοι που ενσαρκώνουν ιδανικά ένα στερεότυπο μπορούν να κάνουν την διαφορά στον τομέα της δραστηριοποίησής τους. Χωρίς να λέει πολλά-πολλά και να προβαίνει σε δευτέρας διαλογής αυτοαναφορικά σχόλια εξέπεμπε ένα μήνυμα ηρωικό με τρόπο αντιηρωικό. Ο αντιήρωας είναι ήρωας διότι δεν ακολουθεί την πεπατημένη και προσδιορίζει τον εαυτό του με τρόπο αυθεντικό, πηγαίο και κρυστάλλινο. Ένα μπάσο, μια κιθάρα, ένα ντραμς σετ κι ένα μάτσο με χαρτιά που είχαν στίχους λιτούς, ουδέποτε πλουμιστούς και επιτηδευμένους, ευαίσθητους αλλά όχι εκθηλυμένους.
Είναι αναμφίβολα ηρωικό σήμερα να πρωταγωνιστείς στο μουσικό στερέωμα πραγματώνοντας εικόνα σαν αυτή του Lemmy. Μόνο εκείνος μπόρεσε να την καταστήσει τόσο κατανοητή. Τώρα που έφυγε κι εκείνος αποδείχτηκε σε πολλούς ότι είναι και απαραίτητη. Κι αν είσαι έτσι, ένας απλός και πλήρης εμπειριών άνδρας, «μπορείς να μείνεις ήσυχος μόνο αν σκοτωθείς από τον Θάνατο».