Η αντιπροσώπευση ως πρόσχημα ξενοκρατίας

«Πολιτικά, όπως γνωρίζουμε, το σύστημα που υπάρχει σήμερα είναι το αντιπροσωπευτικό σύστημα. Νομίζω ότι ένα αντιπροσωπευτικό σύστημα, όπως αυτό που υπάρχει σήμερα, είναι στην ουσία του αντιδημοκρατικό και για τον εξής λόγο: Από την στιγμή που υπάρχει αντιπροσώπευση με αντιπροσώπους, οι οποίοι δεν είναι ανακλητοί, υπάρχει ταυτόχρονα μια απαλλοτρίωση, και με τη νομική ακόμα έννοια, της εξουσίας από τους εκλέγοντες προς τους εκλεγόμενους. [...] Οι αντιπρόσωποι, ακόμα και με την καλύτερη δυνατή θέληση, απομακρύνονται από τον λαό. Αντί να κρίνει ο λαός τα διάφορα ζητήματα τα κρίνουν οι ίδιοι. Διαμορφώνουν μάλιστα τα ζητήματα έτσι ώστε αν στις επόμενες εκλογές κληθεί ο λαός να αποφασίσει, π.χ., μεταξύ δύο κομμάτων που έχουν διαφορετικές γνώμες για τα διάφορα ζητήματα, όχι μόνο δεν μας εγγυάται κανείς ότι τα ζητήματα αυτά είναι πραγματικά, αλλά υπάρχει εκ των προτέρων η βεβαιότητα ότι τα ζητήματα αυτά τίθενται απλώς και μόνο επειδή η προηγούμενη διακυβέρνηση της χώρας δημιούργησε αυτού του είδους τα ζητήματα και όχι άλλα». 
Κορνήλιος Καστοριάδης, «Ο Θρυμματισμένος Κόσμος», εκδόσεις Ύψιλον, σελ. 153-154

Είναι πολύ δυσεύρετα τα... κρούσματα ορθού λόγου, όπου σε ελάχιστες λέξεις συνοψίζεται μια από τις βασικές προπαγανδιστικές τακτικές κάθε μη δημοκρατικού καθεστώτος, το οποίο μεταμφιέζεται με την προσχηματική «προβιά» της λαϊκής βούλησης. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης, φυσικά, είχε τη νηφαλιότητα και την βαθιά ελληνική Παιδεία, ώστε να καθίσταται εφικτό για εκείνον να διακρίνει όσα σε πολλούς εξ ημών είναι σχεδόν «αόρατα». Ο φιλόσοφος που διατύπωσε τις εναρκτήριες σκέψεις για το αντιπροσωπευτικό σύστημα δεν ανήκε στην κατεστημένη διανόηση που λατρεύουν τα ΜΜΕ και την οποία παρακολουθούμε συχνά πυκνά να εκφράζει με ποικίλα σχήματα διάφορες παραλλαγές κενολογιών και «σοφιστικέ» κλισέ εκφράσεων που παραπέμπουν σε ανθρώπους με πληροφορίες και επιτυχημένες απόπειρες αποστήθισης τσιτάτων αλλά όχι γνώσης. Οι «εγκατεστημένοι» δοκησίσοφοι, οι σιτιζόμενοι στο πρυτανείο δεν έχουν κάποια άξια λόγου γνώση προς μετάδοση επειδή η γνώση ταυτίζεται με την ειλικρινή προσπάθεια προσέγγισης της αλήθειας. Αλήθεια και εξουσία δύσκολα μπορούν να συμβαδίσουν – και όποτε γίνεται αυτό διαρκεί ελάχιστα και επηρεάζει για πάντα την εξέλιξη των ανθρώπινων κοινωνιών.

Σικέ ματς

Η αντιδημοκρατική φύση του αντιπροσωπευτικού συστήματος ίσως να μην ήταν ιδιαιτέρως κραυγαλέα την εποχή που έγραφε ο Καστοριάδης το κείμενο της διάλεξής του, που έκανε στα Χανιά της 20ης Απριλίου 1991 και περιλήφθηκε στο βιβλίο «Ο Θρυμματισμένος Κόσμος». Σήμερα, όμως, ουδείς μπορεί να ισχυριστεί με πειστικό τρόπο ότι ο άνθρωπος της εποχής της «παγκοσμιοποίησης» δεν βιώνει μια εξόχως αντιδημοκρατική περίοδο, επιλέγοντας κατά καιρούς τους αντιπροσώπους του. Ο κατ' επίφασιν πολίτης, παίζοντας σ' ένα διλημματικό παιχνίδι, του οποίου οι κανόνες είναι ρευστοί και ρυθμίζονται από τους τυράννους του χρήματος, συναινεί στην αφαίρεση της ισχύος της λαϊκής κυριαρχίας μέσω των εκλογών!
Στα καθ' ημάς, τα ελληνοφανή, η αποφορά της ολιγαρχίας, της ξενοκρατίας και της απολυταρχίας γίνεται ολοένα και πιο έντονη. Όσο απομακρύνεται το σκάφος της Ιστορίας από την ημέρα-ορόσημο της υπαγωγής μας στο «έλεος» των «δανείων δυνάμεων», τόσο περισσότερο ζέχνει η ανάσα της τυραννίας, που διαχέεται παντού. Στο Κοινοβούλιο, τα υπουργεία, τις δημόσιες υπηρεσίες, τις ΔΕΚΟ, τους Οργανισμούς του Δημοσίου, τις τράπεζες και -ασφαλώς- στα ΜΜΕ.

Ρώσικη ρουλέτα

Οι αντιπρόσωποι του «έθνους» και οι άνθρωποι που ορκίζονται «πίστη» στο Σύνταγμα και τους νόμους, παρέδωσαν -δίχως να μπουν στον... κόπο να ρωτήσουν το λαό- το σύνολο της εξουσίας που τους εκχώρησε το εκλογικό σώμα σε πρόσωπα που ουδείς γνώριζε, ουδείς ψήφισε και ουδείς θα είχε την πρόθεση να ασχοληθεί με την ύπαρξή τους. Τομείς και πτυχές του συλλογικού βίου, που κάποτε θεωρείτο αυτονόητο πως ρυθμίζονται από τους Έλληνες, τώρα βρίσκονται στην απόλυτη δικαιοδοσία εκπροσώπων ενός εξωελλαδικού μηχανισμού εξουσίας. Οι αντιπρόσωποί μας, άβουλοι κι απρόσωποι, σκέφτηκαν πως θα ήταν προς όφελός μας να μας παραδώσουν αμαχητί σε ξένους «για να μας σώσουν». Από τι άραγε;
Η πραγματικότητα και η απορρύθμιση της κοινωνίας οδήγησαν την Ελλάδα σε ατραπούς που δεν θα μπορούσε καν να φανταστεί ακόμα και ο πιο απαισιόδοξος αναλυτής.
Οι αντιπρόσωποι των εκλογέων λειτουργούν ως διαμεσολαβητές μεταξύ των απομειναριών του κράτους και της τρόικας, επιδιώκοντας αφενός να παρατείνουν την ετερόφωτη κυριαρχία τους στο προτεκτοράτο και αφετέρου να πείσουν το εκλογικό σώμα ότι δεν υπάρχει άλλη λύση από το να συνεχίσει να παίζει το παίγνιο της ρώσικης ρουλέτας μ' ένα όπλο που έχει όλες τις θαλάμες γεμάτες με σφαίρες...