Ο ομογενής Αντώνιος Νερούλιας, βετεράνος του στρατού των ΗΠΑ, μιλά για τα αναπάντητα «γιατί;» όσων πήραν μέρος στις μάχες, αλλά και την παρουσία του Θεού στο μέτωπο
Συνέντευξη στον
Παναγιώτη Λιάκο
Ο Αντώνιος Νερούλιας είναι ένας Ελληνας της διασποράς. Ζει στην Αμερική. Βίωσε τον πόλεμο του Βιετνάμ σε δύο φάσεις. Η πρώτη ήταν όταν έλαβε μέρος σε αυτόν. Μετανάστευσε στις ΗΠΑ για να ξεφύγει από την οικονομική δυσπραγία της μεταπολεμικής Ελλάδας και κατέληξε να προσπαθεί να επιβιώσει σ’ έναν τόπο που δεν γνώριζε, πολεμώντας τον κομμουνισμό και ανθρώπους για τους οποίους γνώριζε πολύ λίγα πράγματα, αλλά ταυτόχρονα και πολύ περισσότερα από τους Αμερικανούς συμπολεμιστές του.
Η προσωπική του αναμέτρηση με τον εφιάλτη του πολέμου συνεχίστηκε την περίοδο της απόλυτης καταλλαγής∙ όταν η ζωή του πάτησε φρένο, στη συνταξιοδότηση. Η συνομιλία μαζί του για όσα πέρασε στο Βιετνάμ είναι συναρπαστική και -κυρίως- διδακτική. Ο Ελληνας βετεράνος του Βιετνάμ εξηγεί ότι ο Θεός κι ο θάνατος ήταν οι βασικοί πρωταγωνιστές και σ’ αυτόν τον πόλεμο.
Επίσης, ένα από τα σημαντικά που μαθαίνει κάποιος ακούγοντας τις αφηγήσεις του κ. Νερούλια είναι ότι το μέγα ερώτημα «ΓΙΑΤΙ;» δεν θα απαντηθεί ποτέ.
Ας μιλήσουμε λίγο για την αρχή της ζωής σας στις ΗΠΑ. Πώς βρεθήκατε εκεί;
Γεννήθηκα το 1943 στο χωριό Μυρτιά, στον νομό Ηλείας, 13 χιλιόμετρα από τον Πύργο Ηλείας, και πήγαμε στην Αμερική το 1956 με πρόσκληση της θείας μου, της αδερφής της μητέρας μου. Οικογενειακώς πήγαμε στη Νέα Υόρκη - 4 παιδιά και οι γονείς μου. Τα αγγλικά μου ήταν του επιπέδου «yes» και «no». Ηξερα δύο αγγλικές λέξεις. Και πήγα σχολείο εκεί.
Γιατί σας έστειλε πρόσκληση η θεία σας;
Την εποχή εκείνη, το ’50, μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο, η Ελλάδα ήταν σε κακή οικονομική κατάσταση και η θεία μας μάς έκανε αυτή την πρόσκληση για να μας βοηθήσει.
Ηταν θεία εκ μητρός. Είχε γεννηθεί στην Αμερική. Μετά το 1916 και μέχρι το 1922 είχε ζήσει στην Αμερική και είχε τελειώσει και το δημοτικό εκεί.
Επάγγελμα μητρός και πατρός;
Η μητέρα μου δούλευε σε ξενοδοχειακές δουλειές, εστιάτορας.
Ο μπαμπάς;
Κι αυτός εστιάτορας. Τότε ήταν μεγάλη η οικονομική κρίση. Δόθηκε η ευκαιρία να πάμε στην Αμερική, όπου η μητέρα μου είχε το όνειρο να επιστρέψει. Μιλούσε απταίστως τα αγγλικά, χωρίς ξενική προφορά. Λοιπόν, πήγαμε εκεί. Η μητέρα μου είχε τελειώσει στις ΗΠΑ το δημοτικό σχολείο.
Μετά, εκεί πήγαμε γυμνάσιο, λύκειο, μετά στο πανεπιστήμιο της πόλεως, το City College of New York, και με τα μαθήματα που έπαιρνα για το δίπλωμά μου έπαιρνα και στρατιωτικά μαθήματα.
Γιατί;
Γιατί η θητεία ήταν υποχρεωτική, έπρεπε να πάω στον στρατό και, αφού θα υπηρετούσα ούτως ή άλλως, γιατί να μην υπηρετήσω ως αξιωματικός; Και, παίρνοντας το δίπλωμα από το πανεπιστήμιο, πήρα και τον βαθμό του ανθυπολοχαγού Πεζικού.
Τι πτυχίο πήρατε;
Φυσικομαθηματικού, με ειδικότητα να διδάξω στα λύκεια. Αποφοίτησα από το City College of New York. Με το που άρχισα εγώ το πανεπιστήμιο, το ’61, ο στρατός ήταν στη Γερμανία. Οι προοπτικές ήταν να με στείλουν στη Γερμανία, η Ελλαδίτσα μας κοντά, όλα καλά. Θα ερχόμουν συχνά στην πατρίδα... Δυστυχώς, αφού πήγα στη σχολή ανθυπολοχαγών και με ρώτησαν «πού θα καταλήξεις;», απάντησα «έχω φύλλο πορείας για τη Γερμανία». Μου είπαν «ξέχασέ το. Τώρα, το ’66, υπάρχει το Βιετνάμ». Λέω «παιδιά, έχω φύλλο πορείας από τη μεραρχία Πεζικού, που βρίσκεται στη Γερμανία, και με περιμένουν». «Ας σε περιμένουν» μου απάντησαν. Τελικά, πήγα στη σχολή ως εκπαιδευτής για μερικούς μήνες και τον Μάρτιο του ’67 στο Βιετνάμ.
Σε ποια περιοχή;
Βορειοδυτικά της Σαϊγκόν. Η περιοχή λέγεται Κου-Τσι και ήταν έδρα της 25ης Μεραρχίας Πεζικού. Ως ανθυπολοχαγός με